Rimpels tonen werkt!

Pensioen (nee, niet wegklikken!)… er wordt jaarlijks ongelofelijk veel geld en energie gestopt in intensieve communicatie en voorlichting om vooral jongere mensen bewust te maken. Het levert alleen heel weinig op. Initiatieven om de interesse in pensioen te verbeteren hebben meestal maar een klein beetje effect. Toch is er een bewezen manier die in de praktijk nog maar nauwelijks wordt gebruikt: rimpels tonen.

In 2011 voerde een groep onderzoekers een interessant Virtual Reality experiment uit. De onderzoekers zetten bij twee groepen studenten een VR-bril op. De eerste groep studenten zag door die bril een digitale versie van zichzelf: een zogenaamde ‘avatar’. De tweede groep zag door de VR-bril ook een avatar van zichzelf, maar dan in de pensioenleeftijd. Beide groepen moesten vervolgens met hun avatar een aantal bewegingsoefeningen doen.

Ná het onderzoek werd aan beide groepen de volgende vraag gesteld: ‘Stel, je ontvangt 1.000 dollar. Wat zou je daarmee doen?”

  • A) iets leuks kopen voor een speciaal iemand
  • B) investeren in een pensioenplan
  • C) een leuk / bijzonder uitje plannen
  • D) op de bankrekening laten staan

Deze vraag vormde uiteraard de kern van het experiment. De onderzoekers waren geïnteresseerd in het bedrag dat aan optie B werd toegekend. Wat bleek: de studenten die oefeningen hadden gedaan met de ‘normale’ avatar investeerden 80 dollar in hun pensioenplan. Bij de groep studenten die de ‘oude’ avatar had gezien, liep die investering op tot 172 dollar. Een verbetering van 115%!

Rimpels en grijze haren
Conclusie: wanneer we visueel geconfronteerd worden met onze ouderdom, zijn we bereid extra geld opzij te zetten voor ons pensioen. Voor een deel wisten we dit natuurlijk al. Er moet namelijk een verklaring zijn voor het feit dat veel mensen pas rond hun 35e tot 40e starten met nadenken over hun pensioenkapitaal. Dit zou zo maar iets te maken kunnen hebben met de grijze haren en rimpels die we in de spiegel zien verschijnen.

Waar blijft de praktijk?
Natuurlijk zijn wetenschappelijk onderzoek en de pensioenpraktijk twee verschillende dingen. Maar tot nu toe zie ik de resultaten uit dit, inmiddels 10 jaar oude, onderzoek nog nergens in de praktijk terugkomen. En zelfs al zou er van de 115% groei in werkelijkheid nog maar een héél klein beetje overblijven, dan is het succes nog steeds veel groter dan bij bijna álle andere initiatieven op het gebied van pensioencommunicatie.

‘Uw bejaardenfoto staat klaar’
Nog niet zo heel lang was de ‘Aging Booth’ één van de meest gedownloade apps in Android en App-stores. Hierin kun je een foto van jezelf uploaden. De app toont je vervolgens hoe je er uit zou kunnen zien als je oud bent. Bij deze AgingBooth app staat het fun-gehalte centraal. Maar wat als je deze app verder zou verfijnen, met pensioenbewustwording als doel? En wat als je een pensioengrafiek, waarin jouw individuele pensioenopbouw wordt weergegeven, zou illustreren met toekomstfoto’s van jezelf? Het zou zo maar een flink verschil kunnen maken.

Stel: er komt een e-mail binnen: ‘Er is een nieuwe bejaardenfoto van u toegevoegd aan uw ABP-pensioenprofiel. Log in met DigiD om uw bejaardenfoto te bekijken’. Wedden dat iedereen dan inlogt?